Muzeum Historii Polskihttp://ngoteka.pl:80/handle/item/1762020-08-09T21:24:59Z2020-08-09T21:24:59Z[wersja podzielona na artykuły] Miasta wielu religii. Topografia sakralna ziem wschodnich dawnej RzeczypospolitejJakubowski, MelchiorSas, MaksymilianWalczyna, Filiphttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3572017-09-25T17:12:53Z2017-09-25T00:00:00Z[wersja podzielona na artykuły] Miasta wielu religii. Topografia sakralna ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej
Jakubowski, Melchior; Sas, Maksymilian; Walczyna, Filip
„Topografia sakralna wieloreligijnych miast ziem ruskich Korony” to objazd naukowy po terenach obecnej zachodniej Ukrainy, który odbył się w terminie 28 VII – 10 VIII 2013 r. Z kolei w dniach 11–22 VIII 2014 r. na dzisiejszej Białorusi zrealizowaliśmy projekt „Topografia sakralna wieloreligijnych miast Wielkiego Księstwa Litewskiego”. Obie wyprawy dają łączną panoramę omawianych zjawisk w dwóch głównych częściach ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej.
Zagadnienie „państwa bez stosów” – dawnej Rzeczypospolitej jako państwa, w którym przez długi czas możliwa była w miarę spokojna koegzystencja wyznawców wielu religii – od dawna przyciągało uwagę historyków. Młodzi adepci muzy Klio, skupieni w Studenckim Kole Naukowym Historyków Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego podjęli – jako autorzy zbiorowej monografii Miasta wielu religii. Topografia sakralna ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej – pionierską i udaną próbę rozwiązania kilku problemów badawczych. Wnieśli cenny i oryginalny wkład do istotnej poznawczo tematyki, skupionej wokół następujących pytań: „W jakim stopniu lokalizacja świątyni świadczy o pozycji społecznej grupy, do której ona należała? Czy można z tego wnioskować o dominacji którejś z nich? W jakich odległościach od siebie wznoszono miejsca modlitwy różnych wspólnot? Jakie nadawano im rozmiary i co chciano przez to wyrazić? I wreszcie chyba najważniejszy problem badawczy: czy w powyższych kwestiach istniały jakieś stałe układy, schematy, zróżnicowania geograficzne, czy może wszystko zależało od specyfiki danego miejsca?”.
2017-09-25T00:00:00ZBudowa fizyczna człowieka na ziemiach polskich wczoraj i dziśKopczyński, MichałSiniarska, Annahttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3562017-09-22T10:37:25Z2017-09-22T00:00:00ZBudowa fizyczna człowieka na ziemiach polskich wczoraj i dziś
Kopczyński, Michał; Siniarska, Anna
Potencjał badawczy wynikający z posłużenia się parametrami budowy ciała dla określenia stanu biologicznego skorelowanego z sytuacją społeczno-ekonomiczną wykazano w dwojaki sposób. Pierwsza część publikacji zawiera zarówno badania przekrojowe, jak i szczegółowe analizy historyczne populacji lokalnych. Zbiór otwiera artykuł dotyczący zmian w budowie ciała ludności Polski, ich przyczyn oraz możliwości traktowania jako miary rozwoju gospodarczego i warunków bytowych w naszym kraju. Kolejne teksty przedstawiają biologiczny standard życia ludności miejskiej, wiejskiej i różnych grup ludności żydowskiej. Jest tu miejsce na opis szczególnie tragicznych następstw I wojny światowej dla mieszkańców polskiej wsi, rabowanej przez rozmaite armie i niedożywionej. Druga część zbioru została poświęcona zastosowaniu technik antropologicznych w badaniach pradziejowych i współczesnych. Autorzy prezentują możliwości zastosowania nowatorskich narzędzi badawczych, takich jak fotogrametria, techniki fizykochemiczne i molekularne. Interpretacja materiału antropometrycznego rzuca światło na jakość życia. Omówiono tu takie zagadnienia, jak wyznaczniki stresu fizjologicznego na materiale szkieletowym, związki między dietą a statusem społecznym ludności we wczesnośredniowiecznej Polsce dające się określić na postawie izotopów trwałych kolagenu kostnego czy relacja między ewolucją mózgu a sprawnością psychomotoryczną oraz budową ciała wynikająca z ankietowych badań żywieniowych.
Antropometria historyczna, mariaż antropologii fizycznej i historii, wpisuje się w założenia szkoły historiograficznej posługującej się pojęciem „historia totalna”. Według tych założeń, powstałych ponad sto lat temu we Francji, badacze przeszłości mieli odejść od tradycyjnego skupienia na dziejach politycznych na rzecz ukazywania złożoności przemian historycznych i powiązań pomiędzy elementami otoczenia, w którym przyszło działać ludziom. Ów ambitny program, oferujący całościową wizję przeszłości, która korzysta z ustaleń takich dziedzin, jak geografia, antropologia, socjologia czy psychologia, miał podnieść historię do rangi „nauki o człowieku”. Badania historyczne weszły w nową fazę w latach siedemdziesiątych XX wieku, wraz z rozwojem historii gospodarczej posługującej się metodami ekonometrycznymi. Poszukiwanie odpowiedzi na pytania o warunki życia, kondycję biologiczną i wygląd naszych przodków coraz częściej wykracza poza obszar analiz jednej dyscypliny.
2017-09-22T00:00:00ZLiga Narodowa (1893–1928) CC-BYSikorski, TomaszWątor, Adamhttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3542017-05-18T13:32:27Z2017-05-18T00:00:00ZLiga Narodowa (1893–1928) CC-BY
Sikorski, Tomasz; Wątor, Adam
Dzieje Ligi Narodowej [dalej: LN] nie są jak dotąd dokładnie zbadane. Podobnie rzecz się ma z bazą źródłową dotyczącą tej organizacji. Liga w założeniach była organizacją elitarną (w szczytowym okresie funkcjonowania liczyła niewiele ponad 300 członków), ale o jej znaczeniu świadczy fakt, że kierowała działalnością obozu narodowo-demokratycznego w trzech zaborach i na emigracji. Wpływy LN widoczne były w różnego rodzaju organizacjach: oświatowych, kulturalnych, wychowawczych, samopomocowych, korporacyjnych, akademickich, gospodarczych etc. Dysponowała również Liga doskonale zorganizowanymi narzędziami oddziaływania na opinię publiczną – świetnie redagowanymi dziennikami, tygodnikami, miesięcznikami, pismami specjalistycznymi i fachowymi. Przez LN w ciągu jej całej historii przewinęły się elity intelektualne i polityczne, które po 1918 r. uczestniczyły w budowie zrębów niepodległego państwa polskiego – II Rzeczpospolitej.
Plik zawiera fragmenty książki, które mogą zostać udostępnione na bardziej liberalnej licencji niż jej całość. Wspomnienia autorstwa Józefata Bohuszewicza, Stanisława Bukowieckiego, Romana Dmowskiego, Antoniego Marylskiego-Łuszczewskiego, Zdzisława Próchnickiego oraz Gustawa Simona znajdują się w domenie publicznej. Treść opracowania (wstępu i przypisów) dostępna jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz autorów i Muzeum Historii Polski w Warszawie. Pełny tekst licencji: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode
2017-05-18T00:00:00ZAngielski łącznik. Albin Tybulewicz (1929–2014)Sikorski, TomaszPtaszyński, Rosławi innihttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3532017-12-13T09:15:58Z2017-05-16T00:00:00ZAngielski łącznik. Albin Tybulewicz (1929–2014)
Sikorski, Tomasz; Ptaszyński, Rosław; i inni
Łącznik to ktoś, kto zapewnia kontakt i ciągłość relacji, kto umożliwia porozumienie. W przypadku Albina Tybulewicza (1929–2014), działacza emigracyjnego Stronnictwa Narodowego i społecznika, określenie to mieści w sobie wiele znaczeń.
Uwyraźnia jego rolę jako pośrednika między Stronnictwem na uchodźstwie a opozycyjnym Ruchem Młodej Polski w latach 70. i 80., a w szerszym sensie – odnosi się do przekazywania idei narodowych przez całą drugą połowę xx wieku. Wskazuje na bliski Tybulewiczowi otwarty model nacjonalizmu oraz na koncyliacyjny charakter bohatera książki, który potrafił przyjaźnić się i działać wspólnie z osobami o różnych poglądach. Nawiązuje do zorganizowanej przez niego w okresie stanu wojennego, płynącej z Zachodu pomocy żywnościowej dla Polski. Wreszcie, przypomina o tym, że jako zawodowy tłumacz literatury naukowej był Tybulewicz mediatorem między różnymi językami i narodami.
Na tom składają się artykuły poświęcone biografii i działalności charytatywnej Albina Tybulewicza, a także Stronnictwu Narodowemu na emigracji, oraz wspomnienia o bohaterze książki autorstwa jego przyjaciół i współpracowników.
Z uwagi na prawa autorskie w niniejszym pliku usunięto zdjęcia.
2017-05-16T00:00:00ZŻywot świętego Kazimierza...Wołodkiewicz, Mateusz ChryzostomFerreri, ZachariaszŚwięcicki, GrzegorzSkarga, PiotrOkoń, Jan [wstęp]http://ngoteka.pl:80/handle/item/3522017-12-13T09:21:00Z2017-05-16T00:00:00ZŻywot świętego Kazimierza...
Wołodkiewicz, Mateusz Chryzostom; Ferreri, Zachariasz; Święcicki, Grzegorz; Skarga, Piotr; Okoń, Jan [wstęp]
Najstarszy spisany w języku polskim żywot św. Kazimierza Jagiellończyka, pióra Mateusza Chryzostoma Wołodkiewicza, powstał w 1606 roku, po czym zaginął bez śladu na kilkaset lat.
Dzięki odnalezieniu w ostatnim czasie unikatowego egzemplarza tego tekstu czytelnicy mają dziś szansę poznać zagubiony dotąd utwór w starannym i przystępnym opracowaniu Jana Okonia przy współpracy Katarzyny Gary i Jolanty Rzegockiej. Publikujemy go razem z pozostałymi żywotami świętego: pierwszą z serii biografią królewicza autorstwa legata papieskiego Zachariasza Ferreriego (1521), łacińskim dziełem Grzegorza Święcickiego (1604), służącym za podstawę przekładu Wołodkiewicza, a także powstałą niemal równolegle wersją Piotra Skargi (1610). Książka, bogato ilustrowana, wyróżnia się piękną szatą graficzną.
Teksty źródłowe znajdują się w domenie publicznej
2017-05-16T00:00:00ZMiasta wielu religii. Topografia sakralna ziem wschodnich dawnej RzeczypospolitejJakubowski, MelchiorSas, MaksymilianWalczyna, Filiphttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3512017-05-11T12:38:33Z2017-05-11T00:00:00ZMiasta wielu religii. Topografia sakralna ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej
Jakubowski, Melchior; Sas, Maksymilian; Walczyna, Filip
Zagadnienie „państwa bez stosów” – dawnej Rzeczypospolitej jako państwa, w którym
przez długi czas możliwa była w miarę spokojna koegzystencja wyznawców wielu
religii – od dawna przyciągało uwagę historyków. Młodzi adepci muzy Klio, skupieni
w Studenckim Kole Naukowym Historyków Instytutu Historycznego Uniwersytetu
Warszawskiego podjęli – jako autorzy zbiorowej monografii Miasta wielu religii. Topografia sakralna ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej – pionierską i udaną próbę rozwiązania kilku problemów badawczych. Wnieśli cenny i oryginalny wkład do
istotnej poznawczo tematyki, skupionej wokół następujących pytań: „W jakim stopniu
lokalizacja świątyni świadczy o pozycji społecznej grupy, do której ona należała? Czy
można z tego wnioskować o dominacji którejś z nich? W jakich odległościach od siebie
wznoszono miejsca modlitwy różnych wspólnot? Jakie nadawano im rozmiary i co
chciano przez to wyrazić? I wreszcie chyba najważniejszy problem badawczy: czy w powyższych kwestiach istniały jakieś stałe układy, schematy, zróżnicowania geograficzne, czy może wszystko zależało od specyfiki danego miejsca?”.
„Topografia sakralna wieloreligijnych miast ziem ruskich Korony” to objazd naukowy
po terenach obecnej zachodniej Ukrainy, który odbył się w terminie 28 VII –
10 VIII 2013 r. Z kolei w dniach 11–22 VIII 2014 r. na dzisiejszej Białorusi zrealizowaliśmy
projekt „Topografia sakralna wieloreligijnych miast Wielkiego Księstwa Litewskiego”.
Obie wyprawy dają łączną panoramę omawianych zjawisk w dwóch głównych
częściach ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej.
2017-05-11T00:00:00ZPrzewrót w PolsceMoraczewski, JędrzejNałęcz, Tomaszhttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3502017-05-11T12:04:26Z2015-01-01T00:00:00ZPrzewrót w Polsce
Moraczewski, Jędrzej; Nałęcz, Tomasz
Przewrót w Polsce to jedno z najciekawszych świadectw dokumentujących
pierwsze miesiące odrodzonej w listopadzie 1918
roku suwerennej Polski.
To zapis zrodzony niemalże na gorąco, kiedy kształtu wydarzeń
i atmosfery tamtego czasu jeszcze nie zweryfikował i nie
zniekształcił dalszy bieg wypadków. Tekst powstał latem 1919 roku,
a ostatnie jego odniesienia faktograficzne pochodzą z końca lipca.
Rzecz jasna, aktualność i świeżość zapisu ma też i ciemniejsze
strony. Narracja przepełniona jest emocjami, także politycznymi,
a te nie służą bezstronności wywodu.
O niezwykle wysokiej wartości tego przekazu decyduje
w pierwszej kolejności osoba jego autora. Jędrzej Moraczewski
to jedna z najważniejszych postaci ówczesnej sceny politycznej. (Tomasz Nałęcz)
Materiały źródłowe znajdują się w domenie publicznej. Treść
opracowania (wstępu i przypisów) dostępna jest na licencji Creative
Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone
na rzecz autorów i Muzeum Historii Polski w Warszawie. Pełny tekst
licencji: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode.
2015-01-01T00:00:00ZLiga Narodowa (1893–1928)Sikorski, TomaszWątor, Adamhttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3492017-05-11T08:14:50Z2017-05-11T00:00:00ZLiga Narodowa (1893–1928)
Sikorski, Tomasz; Wątor, Adam
Dzieje Ligi Narodowej [dalej: LN] nie są jak dotąd dokładnie zbadane. Podobnie rzecz się ma z bazą źródłową dotyczącą tej organizacji. Liga w założeniach była organizacją elitarną (w szczytowym okresie funkcjonowania liczyła niewiele ponad 300 członków),
ale o jej znaczeniu świadczy fakt, że kierowała działalnością obozu narodowo-demokratycznego w trzech zaborach i na emigracji. Wpływy LN widoczne były w różnego rodzaju organizacjach: oświatowych, kulturalnych, wychowawczych, samopomocowych,
korporacyjnych, akademickich, gospodarczych etc. Dysponowała również Liga doskonale zorganizowanymi narzędziami oddziaływania na opinię publiczną – świetnie redagowanymi dziennikami, tygodnikami, miesięcznikami, pismami specjalistycznymi
i fachowymi. Przez LN w ciągu jej całej historii przewinęły się elity
intelektualne i polityczne, które po 1918 r. uczestniczyły w budowie
zrębów niepodległego państwa polskiego – II Rzeczpospolitej.
Wspomnienia autorstwa Józefata Bohuszewicza, Stanisława Bukowieckiego,
Romana Dmowskiego, Antoniego Marylskiego-Łuszczewskiego, Zdzisława
Próchnickiego oraz Gustawa Simona znajdują się w domenie publicznej. Notatki
Mariana Seydy oraz Stanisława Grabskiego opublikowane są za zgodą spadkobierców.
Spadkobierców Władysława Łukaszewicza, Stanisława Rowińskiego i Stanisława
Zielińskiego nie udało się ustalić. Muzeum prosi o kontakt właścicieli
lub spadkobierców praw autorskich do wspomnień ww. osób.
Treść opracowania (wstępu i przypisów) dostępna jest na licencji Creative
Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz
autorów i Muzeum Historii Polski w Warszawie. Pełny tekst licencji:
http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode
Podstawę niniejszego opracowania stanowią dokumenty znajdujące się w kolekcji
PAN w Warszawie: Wspomnienia z pracy w Lidze Narodowej 1929–1933 oraz
Wspomnienia o działaczach Ligi Polskiej i Ligi Narodowej (wycinki
prasowe, wypisy, druki ulotne) z lat 1908–1926.
2017-05-11T00:00:00ZSpojrzenie wsteczCiołkoszowa, LidiaFriszke, Andrzejhttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3482017-01-11T08:24:20Z1995-01-01T00:00:00ZSpojrzenie wstecz
Ciołkoszowa, Lidia; Friszke, Andrzej
1995-01-01T00:00:00ZStraty i zniszczenia poniesione w zabytkach nieruchomych w okresie I wojny światowej na obszarze województwa lubelskiego (w jego aktualnych granicach). RaportGałecka, Marzenahttp://ngoteka.pl:80/handle/item/3142015-09-04T12:11:04Z2015-09-04T00:00:00ZStraty i zniszczenia poniesione w zabytkach nieruchomych w okresie I wojny światowej na obszarze województwa lubelskiego (w jego aktualnych granicach). Raport
Gałecka, Marzena
Ogólna prezentacja strat i zniszczeń w zabytkach nieruchomych na obszarze województwa lubelskiego w świetle dokumentów archiwalnych i opracowań statystycznych: stan badań, zestawienie tabelaryczne, ilustracje, projekty „tras dydaktycznych”.
Groby i cmentarze wojenne z I wojny światowej na obszarze województwa lubelskiego.
Opracowanie - stan na rok 2012.
2015-09-04T00:00:00Z