MegaMisja. Raport otwarcia

Abstract

Z funkcjonujących w Polsce 12 744 publicznych i niepublicznych szkół podstawowych w 9708 (76,17%) placówkach są świetlice szkolne. • Ze świetlic korzysta najczęściej kilkudziesięciu uczniów. W najmniejszym stopniu są używane świetlice „małomiejskie”, w największym zaś – świetlice „wielkomiejskie”. • Główne problemy polskich świetlic to zbyt mała powierzchnia pomieszczeń w stosunku do liczby przebywających dzieci i wynikający z tego hałas oraz brak ogólnych standardów dotyczących wyposażenia. • Świetlice szkolne pełnią dwie główne funkcje – są swoistą przechowalnią dzieci i miejscem odrabiania prac domowych. Zabawa z kolegami i koleżankami oraz odrabianie prac domowych to codzienne formy aktywności uczniów w ponad 90% świetlic. • W szkołach uczniowie i nauczyciele mogą korzystać z komputerów z dostępem Internetu, choć najczęściej niewielka liczba tych urządzeń uniemożliwia swobodne ich użycie poza zajęciami lekcyjnymi, jednocześnie w szkołach brakuje technologii mobilnych. • W 49% świetlic szkolnych znajduje się przynajmniej jeden komputer stacjonarny, w 31% – co najmniej jeden laptop, w 26% – rzutnik multimedialny. Im większy ośrodek miejski, tym lepiej wyposażona świetlica szkolna. • Zawód wychowawcy świetlicy szkolnej jest profesją niemal całkowicie sfeminizowaną – aż 90% osób pracujących w świetlicach to kobiety, głównie między trzydziestym a pięćdziesiątym rokiem życia. Wychowawcy to przeważnie osoby korzystające z technologii cyfrowych, choć – jak się wydaje – przede wszystkim na użytek prywatny. • Ważnym problemem jest niski status społeczny wychowawców świetlic, którzy często się skarżą, że są traktowani gorzej niż nauczyciele przedmiotowi przez rodziców, przełożonych, nauczycieli i decydentów.• Można zaobserwować dwie skrajne opinie nauczycieli na temat nowoczesnych technologii i ich wykorzystania w dydaktyce – przekonanie o ich dużym potencjale edukacyjnym i przekonanie o ich szkodliwości. Zdaniem 97% wychowawców świetlicy, nowe technologie są szansą, aby uczynić naukę ciekawszą i łatwiejszą. Jednocześnie 93% osób pracujących w świetlicach szkolnych twierdzi, że technologie cyfrowe należy wprowadzać w ograniczony zakresie i z umiarem, 80% zaś postrzega technologie cyfrowe jako zagrożenie dla bezpieczeństwa dzieci. • Sami wychowawcy świetlicy nie biorą pod uwagę możliwości wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w szerszym zakresie niż tylko na swoje potrzeby. Jeśli w ogóle widzą pole regularnego korzystania z technologii cyfrowych w szkole, to głównie na zajęciach pozalekcyjnych. • Ze względu na zróżnicowanie systemów edukacyjnych na świecie, nie można wskazać placówek w Europie czy w Stanach Zjednoczonych, które byłyby odpowiednikami polskich świetlic. Problem opieki nad uczniami po lekcjach jest jednak marginalizowany w większości państw – brakuje systemowego wsparcia w zakresie przyjęcia jednolitych zasad zapewniania opieki i udzielania przez państwo pomocy finansowej. • Jest widoczny zmieniający się charakter cyfrowego wykluczenia, mniej istotny staje się bowiem brak dostępności sprzętu czy Internetu, wzrasta zaś wykluczenie cyfrowe przejawiające się w formie interakcji w sieci – biernym konsumpcjonizmie. Zadaniem edukacji cyfrowej powinno być zniechęcenie do biernej konsumpcji w sieci i zainspirowanie do rozwijania kreatywności również w świecie cyfrowym.