Budowa fizyczna człowieka na ziemiach polskich wczoraj i dziś

Abstract

Potencjał badawczy wynikający z posłużenia się parametrami budowy ciała dla określenia stanu biologicznego skorelowanego z sytuacją społeczno-ekonomiczną wykazano w dwojaki sposób. Pierwsza część publikacji zawiera zarówno badania przekrojowe, jak i szczegółowe analizy historyczne populacji lokalnych. Zbiór otwiera artykuł dotyczący zmian w budowie ciała ludności Polski, ich przyczyn oraz możliwości traktowania jako miary rozwoju gospodarczego i warunków bytowych w naszym kraju. Kolejne teksty przedstawiają biologiczny standard życia ludności miejskiej, wiejskiej i różnych grup ludności żydowskiej. Jest tu miejsce na opis szczególnie tragicznych następstw I wojny światowej dla mieszkańców polskiej wsi, rabowanej przez rozmaite armie i niedożywionej. Druga część zbioru została poświęcona zastosowaniu technik antropologicznych w badaniach pradziejowych i współczesnych. Autorzy prezentują możliwości zastosowania nowatorskich narzędzi badawczych, takich jak fotogrametria, techniki fizykochemiczne i molekularne. Interpretacja materiału antropometrycznego rzuca światło na jakość życia. Omówiono tu takie zagadnienia, jak wyznaczniki stresu fizjologicznego na materiale szkieletowym, związki między dietą a statusem społecznym ludności we wczesnośredniowiecznej Polsce dające się określić na postawie izotopów trwałych kolagenu kostnego czy relacja między ewolucją mózgu a sprawnością psychomotoryczną oraz budową ciała wynikająca z ankietowych badań żywieniowych.